به تصاویر زیر با دقت نگاه کنید .

در هر کدام از تصاویر تعداد افراد چند نفر است ؟ رابطه ی آنها با یگدیگر چگونه است ؟ حدس می زنید این تصاویر مربوط به کدام گروه ها می باشد ؟

در اطراف ما علاوه بر اعضای خانواده ، افراد دیگری نیز هستند که ما با آنها روابط دوستانه و صمیمی داریم آنان را می توان گروه دوستی نامید .

میان یک گروه دوستی روابط و احساسات نیز بر قرار است :

* اگر مدتی یکدیگر را نبینند دل تنگ می شوند .

* اگر کسی یکی از اعضای گروه  را  بیازارد دیگر اعضای گروه نیز آزرده شده  و از او دفاع می کنند .

* از اینکه کنار یکدیگر هستند لذت می برند .

* برای یکدیگر ارزش و احترام قائل هستند .

اعضای گروه سرود یک مدرسه نمی تواند یک گروه دوستی محسوب شود زیرا از کلاسهای مختلف دور هم جمع شده اند و روابط عاطفی میان آنها کم است .

شما با افرادی که عضو کلاس شما و با شما همکلاس هستند یک گروه کلاسی را تشکیل می دهید مانند گروه کلاس اول «ب»

یک گروه کلاسی را نمی توان گروه دوستی نامید، زیرا همه خصوصیات گروه دوستی را در یک گروه کلاسی یافت نمی شود . البته ممکن است در یک گروه کلاسی چند گروه دوستی کوچک نیز وجود داشته باشد .

مقایسه خانواده و گروه دوستی

الف) در هر دو گروه افراد نسبت به یکدیگر مهر و محبت دارند و روابط میان آنها عاطفی است .

ب) اعضای هر دو گروه کم است .

ج) در رفع مشکلات یکدیگر را یاری می کنند .

مشکلات در زندگی خانوادگی امری طبیعی است و هیچ خانواده ای بدون مشکل نیست . مثلاً مشکل بیماری یکی از اعضای خانواده با دقت به تصویر زیر نگاه کنید :

آیا اگر مادری بی توجهی کند و به کار شخصی خود مشغول باشد مشکل بیماری این عضو خانواده حل می شود ؟چرا ؟! آیا بدون از خود گذشتگی مادر و همیاری دیگر اعضای خانواده می توان به مشکل بیماری غلبه کرد ؟چرا؟

 کمی فکر کنید !!

شما هم پس از فکر کردن به این نتیجه رسیدید که اگر هر یک از اعضای خانواده به کار شخصی خود مشغول باشد مشکلات خانواده حل نمی شود زیرا مشکلات با هم یاری و هم کاری حل می شود و گاه مشکلاتی در زندگی به وجود می آید که نیاز به همکاری و همفکری همه ی اعضای خانواده دارد و به تنهایی قابل حل نیست . و در صورت عدم همیاری دیگران مشکلات موجب فرسودگی و ناتوانی یک نفر از اعضای خانواده می شود.

ازخود گذشتگی یعنی اینکه انسان برای رفاه  و سلامت و سعادت دیگران از رفاه ، سلامت و سعادت و خوشی های خودش بگذرد . یا به عبارت دیگر  از خود گذشتگی یعنی دیگران را بر خود مقدم دانستن و گذشتن از حق خود به خاطر دیگران .

در خانواده ، همه افراد خانواده باید از خود گذشتگی داشته باشند .

بسیاری از کارها و رفتار های مادرتان بیانگر از خود گذشتگی او نسبت به شما است ، مانند :

1- او بسیار تلاش می کند که شما در فعالیت های مربوط به مدرسه موفق باشید .

2- اگر بتواند شما را در درسهایتان یاری می کند .

3- وسایل راحتی شما را فراهم می کند تا بهتر بتوانید کارهای خود را انجام دهید .

4- موفقیت شما را موفقیت خود می داند .

5 – اگر شکست بخورید او احساس شکست می کند .

6- ممکن است از بسیاری علایق خود به خاطر یاری رساندن به شما صرف نظر کرده باشد.

 
به تصویر زیر با دقت نگاه کنید :

این گروه کوه نوردی با چه مشکلاتی ممکن است روبه رو شوند ؟ آیا این مشکلات عادی و طبیعی به نظر می رسند ؟ چرا با این وجود عده ای به کوه نوردی بسیار علاقه مندند ؟

در یک سفر کوه نوردی ممکن است مسائلی موجب از دست رفتن مقاومت افراد شود مانند :

بسیاری از سختی ها و مشکلات در یک سفر کوه نوردی طبیعی است . ممکن است عده ای از اعضای گروه به دلیل خسته شدن به رهبر گروه اعتراض نمایند ولی او به آنان امیدواری می دهد . در جریان این سفر، تنها کسانی به قله کوه میرسند و فاتح و پیروز برمی گردند که در جریان مشکلات و سختی ها از خود مقاومت نشان می دهند و احساس عجز و ناتوانی نمی کنند .

شما به عنوان عضوی از خانواده برای رفع مشکلات خانواده می توانید به پدر و مادر خود کمک کنید ؛ مانند:

الف) هم فکری با دیگر اعضای خانواده

ب) مقاومت در برابر مشکلات تا رفع آنها

ج) کمک کردن در انجام کارها

حضرت محمد (ص) فرمودند :

«بدانکه ظفر قرین صبر است و گشایش قرین رنج و بدنبال سختی، آسانی هست.»

روزی پیامبر اکرم (ص) از کنار زن مصیبت دیده ای عبور می کرد . دید که آن زن در حال گریه کردن است .

حضرت فرمود: « از خدا بترس و صبر را پیشه کن » زن که پیامبر را نشناخته بود گفت : از کنار من رد شو؛چون بر شما مصیبت وارد نشده است و حال مرا نمی دانی . شخصی به زن گفت : آن مرد پیغمبر(ص) خدا بود . زن به طرف خانه پیغمبر آمد و به محضرش مشرف شد و عذر خواهی نمود . حضرت فرمود : همانا صبر کردن در برابر مصیبت و حوادث ، بهتر از هر چیزی است .»

عزیزانم ! به تصاویر زیر با دقت نگاه کنید . بین این دو تصویر یعنی گروه خانواده و گروه کوهنوردی چه شباهت هایی وجود دارد؟ آیا درست است که هر یک از اعضای این دو گروه به تنهایی به نظر خود عمل کند ؟چرا؟

برای ایجاد وحدت و یک پارچگی در میان اعضای این دو گروه شما چه راه حلی پیشنهاد می کنید ؟

خانواده مانند یک گروه کوه نوردی است که خود را برای رفتن به قله ی کوه آماده کرده  است . هر یک از اعضای گروه وظیفه ای را بر عهده می گیرد و وسایلی را نیز با خود حمل می کند . یک نفر از آن ها که مورد قبول همه یا اکثریت اعضای گروه است ، باید تصمیم بگیرد که همه ی اعضای گروه از کدام مسیر بروند . این فرد چه نام دارد؟!

کسی که سر پرستی و هدایت یک گروه کوه نوردی را بر عهده دارد و همه ی اعضای گروه از او اطاعت می کنند ، « رهبر » گروه یا «سر گروه» نامیده می شود.

رهبر گروه کوه نوردی در انتخاب مسیرها ، زمان و مکان توقف و استراحت و کارهای دیگر با اعضای گروه خود مشورت می کند . اعضای گروه نیز با او هم فکری می کنند و در مواردی که با تصمیم او موافق نباشند ، نظر خود را آزادانه بیان می کنند ولی هرگز از دستورات سرپیچی نمی کنند و به تصمیماتش احترام می گذارند .

خانواده نیز همچون یک گروه کوه نوردی به رهبر و سر پرستی نیاز دارد زیرا :

الف) در مواقع حساس تصمیمات لازم را بگیرد .

ب) نیازهای اقتصادی اعضای خانواده را تأمین کند .

ج) مشکلات اعضای خانواده را بشناسد و برای حل آن ها برنامه ریزی کند .

د) مقرراتی تنظیم کند که با پیروی از آن ها اعضای خانواده در کارهای خود موفق شوند .

در بیشتر خانواده ها سرپرست خانواده پدر است و مادر در تصمیم گیری او نقش مهمی دارد . در خانواده ای که از نعمت پدر محروم هستند ، مادر سرپرست خانواده است و می کوشد تا ضمن انجام وظایف پدر ، وظایف مادری خود را نیز به انجام رساند و فرزندانی موفق و متعهد تربیت کند .

رهبر خانواده  باید به دلایل زیر به نظرات دیگر اعضای خانواده توجه کند:

الف) برای استفاده از فکر و اندیشه دیگر اعضای خانواده و کسب موفقیت بیشتر .

ب) گسترش فضای صفا و صمیمیت در محیط خانواده .

حضرت محمد (ص) فرمودند :

 « اطاعت هیچکس در معصیت خدا روا نیست اطاعت فقط در کار نیک است »

 عزیزانم ! به تصویر زیر با دقت نگاه کنید . این ساعت از چه اجزایی تشکیل شده است ؟!

آیا این اجزا به یکدیگر وابسته اند و  یک واحد را تشکیل می دهند ؟! وابستگی این اجزا ء چه هدف مهمی را دنبال می کند ؟!

بله بچه های خوب ! همانطوری که ساعت از اجزاء  مختلف تشکیل شده است ؛ خانواده هم از مجموعه ای از اعضای تشکیل شده است . اجزاء ساعت به هم وابسته اند و یک واحد را تشکیل می دهند ؛ اعضای خانواده هم  به یک دیگر وابسته بوده و یک واحد را تشکیل می دهند

به پویا نمایی زیر با دقت توجه کنید :

آیا این فرد یک  آدم منظم است ؟! چه دلیلی بر بی نظمی این فرد می توانید بگوئید ؟! به نظر شما نظم یعنی چه ؟

بله ! قرار گرفتن هر چیز در جای خود ، انجام به موقع کارها و وظایف را نظم می گویند.

ما برای افزایش نظم در خانواده خود از راه های گوناگون می توانیم به سایر اعضای خانواده کمک کنیم ، مانند :

1- وسایل خود را در محل خاصی قرار دهیم .

2- برای انجام کارهای خود برنامه ریزی کنیم .

3- وظایف خود را به موقع ، طبق برنامه ریزی و به نحو مطلوب انجام دهیم .

داشتن برنامه :

به ما کمک  می کند که کارها ی خود را بهتر انجام دهیم و از انجام کارهای ضروری غافل نشویم . افرادی که دارای برنامه روزانه هستند در کارها ی خود موفق تر هستند و احساس نگرانی نمی کنند . زیرا برای هر یک از وظایف خود زمان مشخصی را در نظر گرفته و وظایف خود را به نحو مطلوب انجام داده و سر در گم نمی شوند خانواده ها هم می توانند برای خود برنامه ای داشته باشند و در مواردی چون دید و بازدید عید ، مسافرت ، رفتن به میهمانی ، تهیه غذای روزانه ، مطالعه کردن و... بر اساس برنامه ی خاص عمل کنند .

افرادی که نظم را رعایت نمی کنند با مشکلاتی روبه رو می شوند :

الف) وسایل را در جای خود نمی یابند

ب) وقت آنها بیهوده تلف می شود

ج) برنامه ریزی درستی نداشته و در کارهای خود موفق نیستند

د) همیشه نگران هستند

حضرت محمد (ص) فرمودند :

 « تدبیر آینده نگری  یک نیمه معیشت است »

حضرت محمد (ص) فرمودند:

« عقلی مانند تدبیر آینده نگری  نیست »